سازمانهای بین المللی باید توجه فوری به زخمی ها و توانبخشی اشخاص تازه معلول در جامعه کنند تا معلولین حملات انفجاری از روند زندگی اجتماعی محروم نشوند.
افغانستان بیش از چهل سال جنگ و منازعات مسلحانه را تجربه میکند. طی این سالها مردم افغانستان قربانی زیادی داده است. صد ها تن مرد و زن، پیر و جوان جانهای شانرا از دست داده اند. میلیونها نفر دیگر در کشور های مختلف دنیا آواره و مهاجرشده اند. علاه براین، صد ها تن مرد و زن و کودک در اثر جنگ ها و منازعات معلول شده اند. این روند قربانی شدن مردم افغانستان همچنان ادامه دارد و مردم افغانستان همواره به دلایل مختلف قربانی میشوند. تعداد اشخاص دارای معلولیت به جامعه افزده شده و نیاز جدی به خدمات مختلفی صحی و اجتماعی پیدا میکنند. ارایه خدمات روحی – روانی و توانبخشی اشخاص تازه معلول را کمک کرده تا دوباره شامل روند زندگی اجتماعی شوند.
به اساس سروی ملی معلولیت در افغانستان که در سال ۲۰۰۵ توسط موسسه بین المللی هندیکپ انجام شد نشان می دهد که ۲.7 فیصد مردم افغانستان را اشخاص دارای معلولیت شدید تشکیل مید هند که نیاز به مراقبت و توجه فوری دارند. ۴۱ فیصد آنانرا زنان و ۵۹ فیصد آنانرا مردان تشکیل میدهند. بیشتراز ۱۷ فیصد اشخاص دارای معلولیت قربانیان جنگ و منازعات می باشند. به اساس گزارش سازمان صحی جهان، ۱۵ فیصد کل جمعیت جهان را اشخاص دارای معلولیت تشکیل داده که بزرگترین جامعه در جهان به حساب می آید.
علاوه براین، گزارش دیگریMDSA 2019) ) توسط بنیاد آسیا انجام شد . به اساس این گزارش، ۱۳ فیصد اشخاص دارای معلولیتی که دراین سروی شرکت کرده بودند دارای معلولیت شدید می باشند. طوریکه در بالا ذکر شده اشخاص دارای معلولیت شدید نیاز به حمایت های همه جانبه فوری دارند. حمایت فوری می تواند در بخش های طبی، روانی، توانبخشی، اجتماعی و اقصادی باشند.
متأسفانه قربانی شدن مردم افغانستان همچنان ادامه دارد. بیشتر این قربانیان به منازعات و جنگ ربط دارند. رسانه ها گزارش می دهند که افراد زیادی قربانی حادثات ماین های باقی مانده و مهمات انفجار نشده در گوشه و کنار افغانستان می شوند.گرچه تلاش های زیادی در بخش ماین پاکی در افغانستان ادامه داشته و مساحت زیادی را پاک سازی کرده؛ ولی مسئله ماینها همچنان خطری بزرگی در مقابل شهروندان ملکی افغانستان قرار دارند و از افراد ملکی قربانی می گیرند. گروه طالبان یکی از طرفهای درگیر و فعالان حاکم درافغانستان است که طی بیست سال گذشته جنگ هیچ گونه توجهی در باره محافظت جان شهروندان افغانستان نکرده است و از ماین های کنار جاده ای و سایر ماینها برای اهداف مختلف شان استفاده کرده اند. طالبان استفاده از ماینهای بوشکه ای و کنار جاده ای را یکی از افتخارات خود می داند. در نمایشات نظامی، ماین های دست ساز بوشکه ای شانرا با افتخار یاد کرده و به نمایش میگذارند. دولت های پیشین افغانستان یکی از امضا ءکننده گان معاهده منع ماینهای زمینی می باشد. ولی بعد از سقوط جمهوریت طالبان معلوم نیست که معاهده منع ماینهای زمینی را قبول خواهد کرد و یانه در حالیکه استفاده از ماینها را افتخار خود می دانند.
بد تر ازهمه، گروه طالبان وسایرگروهای تروریستی در افغانستان ازحملات انتحاری علیه مقاصد نظامی و ملکی استفاد می کردند. این حملات تخریب و کشتار زیاد مردم ملکی را به بارآورده و تعداد زیادی را هم معلول نموده اند. ما شاهد حملات مختلف انتحاری در نقاط مختلف شهر کابل بودیم، مانند دهمزنگ، چهارراهی زنبق، شفانه خانه صد بستر ولادی- نسایی تانگ تیل دشت برچی و همچنین حمله انتحاری مرکز آموزشی کاج در ۳۰ سپتمبر ۲۰۲۲ در دشت برچی تحت حکومت طالبان صورت گرفت و حادثه المناک برای خانواده های مردم هزاره رقم خورد. در این حادثه نزدیک۶۰ دختر جوان کشته و ۱۲۰ دختر جوان دیگر زخمی شدند. ممکن است تعداد جانباختگان افزایش یافته باشد.
کسانی که در این حمله جان باختند و رفتند روح شان شاد و یاد شان گرامی؛ ولی غم بزرگی برای خانواده های شان باقی گذاشتند و با آرزوی آموختن علم در زیر خاک کابل دفن شدند. خانواده های شان در غم عزیزان شان در ماتم نشستند. خانواده های شان در تلاش اند تا به آنها ی که زخمی اند رسیدگی نمایند. تعداد از این زخمی ها ممکن است صحت یاب شده دو باره شامل زندگی اجتماعی شوند. گرچه این مسئله ساده نیست و زمان، تلاش و هزینه زیادی لازم دارند و ممکن است بعضی خانواده ها توان آنرا نداشته باشند تا فرزندان زخمی شان را خوب تداوی کنند و نیاز به کمک های فوری دیگران دارند.
برعلاوه، احتمال زیادی وجود دارد که تعداد زیادی این جوانان معلول گردد.این اشخاص تازه معلول نیازجدی به حمایت های روحی – روانی و توانبخشی دارند. به طور مثال، یکی ازاین زخمی ها فاطمه امیری است .ایشان یک چشم اش و شنوایی یک گوش اش را متأسفانه از دست داده و معلول شده است . جهت شامل سازی اشخاص تازه معلول در جامعه، به حمایت های مختلف روحی – روانی، طبی، مالی و اجتماعی نیاز دارند تا بتواند دوباره به سوی زندگی عادی اجتماعی حرکت کرده و دوباره شامل جامعه شوند. اشخاصی که تازه معلول میشوند نیاز به وسایل کمکی مانند ویلچر، عصا و اعضای مصنوعی دارند. قابل یاد آوری است که مرکز توانبخشی صلیب سرخ جهانی برای اشخاص دارای معلولیت خدمات ارایه میکنند ولی خدمات این مرکز به حد کافی نیست. راجع به حمایت های روحی – روانی، متاسفانه درحال حاضر خدمات مشوره دهی و روحی – روانی برای اشخاص دارای معلولیت به اندازه کافی قابل دسترس نیست تا نیاز اشخاص دارای معلولیت را در جامعه برآورده نماید. خدما ت موسسات در این زمینه نیز کاهش یافته و یا بطور کامل متوقف شده است. موسسه افغانهای متاثر از ماین یکی از این موسسات است که قبلا خدمات خوبی روحی- روانی را بنام مشوره همتایان برای اشخاص دارای معلولیت فراهم میکرد ولی فعلا فعالیت این ارگان متوقف است.
از سوی دیگر حکومت طالبان هم یک برنامه مشخصی برای توانبخشی اشخاص تازه معلول و قربانیان حملات انتحاری ندارد. با توجه به تاریخچه رویداد ها طالبان مسئول و عامل حملات زیاد انتحاری در افغانستان می باشند و این پدیده شوم و غیر انسانی را در افغانستان رواج و تقویت بخشیده است ؛ از انجام آن بنام استشهاد و رفتن به بهشت به افتخار یاد میکند. طالبان به این باورند که افراد بی گناهی که در حملات انتحاری شان کشته می شوند به بهشت می روند و پروای ندارند. قابل یاد آوری است که انتحار دراسلام حرام است ولی گروهای تروریستی به نفع شان تفسیر و استفاده میکنند.
در حال حاضر، حکومت طالبان در قالب وزارت دفاع این گروه، نیروی خاص انتحاری دارند که خطرناک ترین پدیده ای در مقابل مردم ملکلی افغانستان شناخته شده است. مردم افغانستان قربانی حملات زیادی انتحاری در مکانهای مختلف شده اند. در افغانستان صد ها جوان کشته، زخمی و معلول شده اند که امروز با مشکلات زیادی صحی، روانی، تحصیلی و اقتصادی روبرو می باشند و نیاز به توجه خاص جامعه جهانی دارند، بخصوص قربانیان مرکز آموزشی کاج.
با نظر داشت شرایط سختی قربانیان حملات انتحاری در کاج ، سازمانهای بین المللی، بخصوص صلیب سرخ جهانی، نمایندگی های سازمان ملل در افغانستان و سایر موسسات باید توجه جدی به درمان زخمی ها و توانبخشی اشخاص تازه معلول مرکز آموزشی کاج نمایند. این اشخاص بدون شک شدید ترین ضربه صحی، روحی – روانی و اقتصادی خورده است که به توجه خاص و فوری نیاز دارند. بدون حمایت های سازمانهای بین المللی، این اشخاص و خانواده های شان قادر به گذر از این مشکلات نخواهند بود. سازمانهای بین المللی مسئولیت دارند تا به نیاز این اشخاص به زود ترین وقت رسیدگی کرده و از آسیب های بیشتری صحی و روانی آنان جلو گیری نمایند. خانواده های این قربانیان محروم ترین و فقیرترین قشر در جامعه افغانستان اند و نیاز به همکاری بشری سازمانهای بین المللی دارند.