کابینه حکومت افغانستان پس از یک سال از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری تا هنوز به پارلمان این کشور برای گرفتن رای اعتماد معرفی نشده است و تمام وزارت خانه‌های این کشور توسط سرپرست‌ها اداره می‌شوند.
با وجود که بازار مهمانی‌ها و کامپاین نامزد وزیران و نمایندگان پارلمان در این شب و روزها گرم است اما دیده شود که کابینه حکومت چه زمان به پارلمان معرفی می‌شود و آیا با این مهمانی‌های که جریان دارد آیا نمایندگان خانه ملت افغانستان به چند نامزد وزیر رای تایید خواهند داد.
ادامه کار سرپرست‌ها در وزارت خانه‌ها مشکلات سیاسی و اداری را به وجود آورده است که اگر این وزارت خانه‌ها با وزیران تاییدی پارلمان اداره می‌شدند این مشکلات وجود نمی‌داشت.
ذکرالله فرزه‌ای سخنگوی وزارت دولت در امور پارلمانی به هفته نامه روزنه صلح گفت: «تمام اسناد نامزد وزیران به پارلمان افغانستان ارسال شده است و پس از تایید اسناد نامزد وزیران توسط نمایندگان پارلمان، همه نامزد وزیران به پارلمان معرفی می‌شوند.»
سخنگوی وزارت دولت در امور پارلمانی با اینکه تاریخ دقیق معرفی نامزد وزیران به پارلمان افغانستان را مشخص نمی‌کند اما می‌گوید: به زودی همه نامزد وزیران برای گرفتن رای اعتماد به پارلمان این کشور معرفی می‌شوند.
این اظهارات سخنگوی وزارت دولت در امور پارلمانی در حالی بیان می‌شود که ۱۱۰روز قبل به تاریخ ۲۸جون صدیق صدیقی سخنگوی ارگ ریاست جمهوری افغانستان به دویچه وله گفته بود: «کابینه حکومت به زودی برای گرفتن رای اعتماد به پارلمان معرفی می‌شود.»
اما حدود یک سوم سال سپری می‌شود تا هنوز کابینه به پارلمان افغانستان معرفی نشده و اکنون نیز مسئولان دولت افغانستان می‌گویند: کابینه به زودی به پارلمان معرفی می‌شود حال دیده شود که کابینه تا چه زمان به پارلمان معرفی خواهد شد و فرهنگ سرپرستی خاتمه پیدا کند.
محمد میرزا کتوازی معاون اول پارلمان افغانستان به هفته نامه روزنه صلح می‌گوید: «نظام سرپرسی از حکومت وحدت ملی شروع و تا اکنون ادامه دارد و سران حکومت نمی‌توانند وزیران کابینه خود را به پارلمان معرفی کنند که این ضعف حکومت را نشان می‌دهد.»
معاون اول پارلمان افغانستان تاکید کرد: پارلمان بارها از حکومت خواهان معرفی کابینه به خانه ملت شده است اما حکومت تا هنوز موفق نشده که کابینه را برای گرفتن رای اعتماد به پارلمان معرفی کند که اداره وزارت خانه‌ها توسط سرپرستان مشکلات معتدد اداری و سیاسی را به بار آورده است.
در همین زمینه محمدعلی اخلاقی نماینده پارلمان افغانستان گفت: «حکومت وعده سپرده است که سه شنبه پیش‌رو، نامزد وزیران را به پارلمان برای گرفتن رای اعتماد معرفی می‌کند.»
به اساس قانون یک اداره فقط دو ماه می‌تواند توسط سرپرست اداره شود و ادامه کار سرپرست بیشتر از دو ماه خلاف قانون می‌باشد اما نظام سرپرسی در سال‌های اخیر در افغانستان نهادینه شده و ماه‌ها و حتی سال‌ها وزارت خانه‌ها توسط سرپرست‌ها اداره می‌شوند.
پارلمان افغانستان به تاریخ ۱۲نوامبر ۲۰۱۶میلادی صلاح الدین ربانی را با اکثریت آرا رد صلاحیت کرد بعد از تاریخ نامبرد تا اکنون که حدود چهار سال می‌شود وزارت امور خارجه توسط سرپرست اداره می‌شود که بیشترین زمان می‌باشد که یک وزارت خانه توسط سرپرست‌ها اداره می‌گردد.
اخلاقی می‌گوید: جنجال‌های درون حکومتی عامل تاخیر معرفی نامزد وزیران به پارلمان افغانستان است و ادامه کار سرپرست‌ها در وزارت خانه‌ها مشکلات اداری و سیاسی را به وجود آورده که اگر وزارت خانه‌ها توسط وزیران اداره می‌شدند این مشکلات وجود نمی‌داشتند.
سهیلا عرفانی استاد دانشگاه می‌گوید: زمانی که یک فرد بعنوان کارمند دولت در یک اداره دولتی تقرر حاصل می‌کند باید صلاحیت کار در همان اداره را با خود داشته باشد اما سرپرست صلاحیت یک وزیری که رای تایید پارلمان را گرفته باشد، ندارد.
عرفانی تاکید کرد: اگر وزارت خانه‌ها توسط سرپرست‌ها اداره شوند، آنان صلاحیت اجرایی یک وزیر را ندارند و کارمندان وزارت خانه‌ها نیز از سرپرست‌ها به درستی پیروی نمی‌کنند.
در همین حال شجاع محسنی تحلیلگر مسائل سیاسی به هفته نامه روزنه صلح گفت: «عدم یا تاخیر معرفی کابینه به پارلمان افغانستان سنت بی‌اعتنایی به قانون در حاکمیت افغانستان است که از زمان حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان تا اکنون افغان‌ها شاهد نقض قانون در این کشور بوده اند.»
به باور آقای محسنی پیامد‌های سنت سرپرست وزیری ضعف ساختارها، بی‌کفایتی کارگزاران، تمرکز و انحصار قدرت می باشد که سرپرستی به دوام انحصار قدرت کمک می‌کند. سرپرست وزیران صلاحیت برکناری و تقرر افراد در ادارات دولتی را ندارند که محسنی می‌گوید: «پارلمان افغانستان نیز مشروعیت و قانونمندی را با خود ندارد که این امر به نظام سرپرستی کمک کرده است.»
این تحلیلگر مسائل سیاسی می‌گوید: سرپرست بودن وزارت خانه‌ها تاثیر بر روابط خارجی افغانستان با کشورهای خارجی ندارد چرا که در افغانستان ساختارهای از اهمیت کمتر نسبت به افراد برخوردار است و در پروسه صلح نیز بودن یا نبودن وزیران یا سرپرستان مهم نیست و شخص رئیس جمهور مهم است که اکنون حضور دارد.
غظنفر عادلی
