حمایت های جدی جامعه جهانی برای حمایت حقوق زنان و دختران در افغانستان لازم و ضروری است. امروز دختران و زنان افغان از تمام حقوق تعلیم و تحصیل محروم شده اند.

روز بین المللی آموزش

۲۴ جنوری روز جهانی آموزش است، همه ساله از این روز درافغانستان تجلیل می شد ولی در سال ۲۰۲۳ به جای پیام  تجلیل از روز جهانی آموزش، پیام “غم انگیزمنع تحصیل زنان و دختران” به گوش مردم افغانستان می رسد.

هرچند وقت بعد، رهبر خیالی طالبان حکم محدودیت علیه زنان و دختران را صادر می کند که با هیچ ارزش های اسلامی، اخلاقی و بشری سازگاری ندارند،  صرف بیان گر افراط گرایی این گروه می باشد.

بعد از به قدرت رسیدن، طالبان تلاش زیادی برای محدود کردن زنان افغانستان انجام داده است. زنان و دختران را از تمامی فعالیت های تحصیلی و کاری در کشور محروم کرده است. با این وضعیت، تمام دستاوردهای بیست ساله زنان و دختران در معرض نابودی کامل قرارگرفته است.

تعداد مردم به این باور رسیده بود که گروه طالبان تغییر کرده است و در مقابل حقوق زنان مشکل ایجاد نخواهند کرد؛ ولی غافل از این که طی بیست سال جنگ با دولت افغانستان، طالبان ده ها مکتب را در سراسر کشور به آتش کشید و ویران کرد؛ مانع رشد تعلیم و تربیه در کشور بود. امروز که قدرت را در دست دارد بدون هراس و ترس علیه زنان محدودیت روز افزونی را وضع می کنند.

برداشت دینی طالبان علیه زنان

 برداشت های افراط گرای دینی و قبیله ای طالبان نسبت به زنان باعث شده است که این گروه زنان را بی حق، کم عقل، بی ارزش، عامل گناه، موانع رستگاری و گمراهی جامعه تعریف کند. طالبان با دیدن زنان تحریک و گناه کار شده که باعث محرومیت شان از بهشت خواهد شد. پس زنان باید در جامعه حضور نداشته باشند تا رستگاری گروه طالبان به خطر نیفتد. این که حقوق شرعی و بشری دیگران نقض میشود برای این گروه مهم نیست. این برداشت های سطحی وافراطی طالبان از دین خطر بزرگی برای مردم افغانستان است.

طالبان تحصیل را برای تمام زنان و دختران به تعلیق در آورده است – تمام زنان و دختران افغان از نعمت تعلیم و تربیه محروم شده اند. خداوند در قرآن کریم بشر را حکم کرده است که” بخوان” ولی طالبان علیه حکم خدا دستور می دهند که ” تعلیم و تربیه برای زنان منع  است” و تمام مکاتب و دانشگاه ها بروی دختران و زنان تا اطلاع ثانوی بند است.

تعلیم و تربیه یکی از حقوق اساسی بشراست. هیچ کسی حق ندارد کسی را از حقوق اساسی شان محروم نماید. مسئولیت همه اعضای جامعه و دولت است که از حق تعلیم و تربیه زنان و دختران حمایت کنند. تمام اقشار جامعه باید دسترسی مساوی به فرصتهای تعلیم و تربیه داشته باشند.

امروز طالبان میلیون ها دختر و زن افغان را  از حقوق اساسی تعلیم، تحصیل، کار وآزادی شان کاملا محروم نموده است. تمام مکاتب بالا ترازصنف شش و تمام دانشگاه درمقابل دختران و زنان درکشور بسته شده است. دختران وزنان افغانستان با آینده نامعلوم روبرو می باشند.

وزارت خانه های مبارزه علیه تحصیلات طالبان

مردم افغانستان در رسانه های اجتماعی نام وزارت تحصیلات عالی را ” وزارت مبارزه علیه تحصیلات عالی طالبان” نام گذاری کرده است. بدون شک نام خوبی است. همچنان میتوانیم وزارت معارف را ” وزارت مبارزه علیه معارف طالبان” نام گذاری کنیم. این وزارت های طالبان کار مثبتی برای فزندان مردم افغانستان تا کنون نکرده اند.

منع تحصیلات زنان و دختران در افغانستان کشور های اسلامی، غیر اسلامی و سازمانهای حقوق بشری را حیران کرده است. این کشور ها و سازمانها به نوبت خود تلا ش کرده اند تا طالبان را بر باز گشایی دوباره مکاتب و دانشگاه قناعت دهند ، ولی درا ین کار موفق نبوده است. این گروه همچنان به لجاجت خود دوام داده است، هرروز محدودیت تازه ی در برابر زنان وضع میکند.

ابراز همدردی یونیسکو با زنان افغان

 امسال برای هم دردی با مردم افغانستان، یونیسکو روز جهانی آموزش ۲۰۲۳ را بنام دختران و زنان افغان اختصاص داده است. این سازمان می افزاید که کشورها بدون تعلیم و تربیه همه شمول و فرصتهای مساوی برای کاهش تبعیض علیه زنان و فقر، جامعه ای موفق نخواهند داشت. تبعیض و فقرمیلیونها جوان و اطفال را از رفتن به مکتب محروم می سازند.

 یونیسکو وضعیت فعلی تعلیم و تربیه دختران و زنان در افغانستان را چنین بیان می کند. بعد ازماه سپتمبر ۲۰۲۱  رفتن دختران بالا تر از سن ۱۲ به مکتب به حالت تعلیق در آمد. در نتیجه ۱.۱ میلیون زن و دختر جوان از تحصیل محروم شده اند.

در حال حاضر ۸۰ فیصد دختران دارای سن مکتب از تحصیل محروم اند –یعنی ۲.۵ میلیون نفر دسترسی به مکتب ندارند. نزدیک به ۳۰ فیصد دختران هرگز وارد دوره های ابتدایه مکتب نشده اند.

در ماه سپتمبر ۲۰۲۲  دانشگاه ها دولتی و خصوصی برای زنان و دختران تا اطلاع ثانوی به حالت تعلیق در آمد که بیشتر از ۱۰۰ هزار زن و دختر محصل را از تحصیلات عالی محروم ساخت. مشارکت زنان و دختران در تحصیل از سال ۲۰۰۱ الی۲۰۱۸  با وجود چالشها، ۲۰ فیصد در افغانستان رشد داشته است. قبل از تعلیق تحصیل دختران و زنان، از هر سه زن جوان یک نفر ثبت و محصل دانشگاه بود.

یونیسکو اضافه میکند که امروز در دنیا 244 میلیون طفل و نوجوان به تعلیم و تربیه دسترسی ندارند. ۷۷۱ میلیون افراد بالغ بیسواد می باشند. حق تعلیم و تربیه اینها افراد نقض شده و قابل پذیرش نیست. زمان آن رسیده است که وضعیت تعلیم و تربیه را تغییردهیم.

اگرما تعداد دختران محروم از تحصیل افغان را به  ارقام بالا اضافه کنیم، افغانستان در بدترین وضعیت قرار خواهد گرفت. گروه طالبان باید این را بداند که هیچ گونه حقی ندارد تا دختران و زنان افغان را  از حق تحصیل و تعلیم شان محروم سازند. مردم افغانستان از حق تحصیل فرزندان شان دفاع خواهند کرد. به طالبان اجازه نخواهند داد تا ظلم و ستم شان را دوام دهند.  

با وجود تلاش های جامعه جهانی، طالبان همچنان به موضع افراط گرایی خود در جهت نقض حقوق بشری در افغانستان ادامه داده است. این مسئله بیشتر ناشی از رفتارهای نرم جامعه جهانی و خوش بینی های سطحی در مقابل طالبان بوده است. این مسئله باعث شده است اعتماد به نفس کاذب برای گروه طالبان ایجاد کند. این گروه فکر میکند که جهان به گروه طالبان نیاز دارند.

اخیراً هیئت سازمان ملل متحد، شامل آمنه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل، سفری به افغانستان داشت تا با سران گروه طالبان در باره حقوق زنان گفتگو نماید. ولی گفته میشود که گروه طالبان چندان روی خوشی به این هیئت بلند پایه سازمان ملل نشان نداده است. این مسئله نشانگر خود خواهی طالبان علیه سازمان ملل به حساب می آید.

جامعه جهانی باید این حقیقت را بدانند که نقض حقوق زنان در افغانستان یک بحران حقوق بشری است و نباید به سادگی از کناراین مسئله گذر کرده و آن را سبک بشمارد. عدم توجه به حقوق زنان در افغانستان خطر بزرگی به ارزشهای حقوق بشری در جهان خواهد بود. جامعه جهانی باید اقدامات لازم و درست را روی دست گرفته تا طالبان را وادار به رعایت ارزشهای حقوق بشری در افغانستان نمایند. در غیر آن صورت زنان و دختران درگرو خودکامگی و افراطی گرایی طالبان باقی خواهند ماند که زنگ خطری علیه ارزشهای حقوق بشری است.  

گرچه کشور های اسلامی مخالفت خود را علیه “منع تحصیل و کار زنان” در افغانستان اعلان کرده است ولی گروه طالبان تاکنون توجهی به توصیه های کشور های اسلامی نداشته است.

مردم افغانستان انتظار دارند که جامعه جهانی طالبان را تحت فشار قرار داده تا محدودیت های وضع شده علیه زنان  و دختران را بر دارند و به ارزشهای حقوق بشری احترام بگذرد. ارزشهای حقوق بشری نباید قربانی معاملات سیاسی بعضی کشورها با طالبان شود. زنان افغان شایسته حمایت سریع و روشن جامعه جهانی می باشند. در صورت عدم توجه به حقوق زنان در افغانستان، شاهد شکست ارزشهای حقوقی بشری در افغانستان خواهیم بود. زنان افغان تا کنون برای احقاق حقوق شان مبارزه قابل توجه ای علیه طالبان کرده است و یاری جامعه جهانی لازم و ضروری است.