سازمان عفو بینالملل در سومین سالروز تسلط دوبارهی طالبان بر افغانستان در گزارشی گفته است که گروه طالبان بدون مجازات مطلق بر اساس قوانین بینالمللی، در افغانستان جنایت میکنند.
سازمان عفو بینالملل در سومین سالروز تسلط دوبارهی طالبان بر افغانستان امروز ( پنجشنبه، ۲۵ اسد) در گزارشی گفته است که واکنش بینالمللی برای پاسخگو نگهداشتن طالبان، جلوگیری از فاجعهی حقوق بشری و ترویج حقوق بشر در افغانستان، «انتخابی، نمادین و گاهی اوقات برخلاف اصول اساسی حقوق بشر بوده است».
در این گزارش آمده است که جامعه افغانستان در سه سال گذشته با ناامیدی دستوپنجه نرم میکند و کسانی که علیه سیاستهای گروه طالبان اعتراض میکنند در معرض ناپدید شدن اجباری، بازداشتهای خودسرانه، زندان، شکنجه و سایر بدرفتاریها توسط طالبان قرار میگیرند.
به گفتهی این سازمان، بسیاری از آنان به دلیل ترس از انتقام، مجبور به ترک کشور شدهاند و خانوادهها و مشاغل را پشت سر گذاشتهاند. صدها نفر از این افراد در ایران، پاکستان و ترکیه گیر افتادهاند؛ جایی که با چالشهای قانونی و مالی مواجه هستند و حتی در معرض اخراج اجباری قرار دارند.
بر اساس این گزارش، این سازمان در گفتگو با ۱۵۰ فعال حقوقبشر، زن معترض، دانشگاهیان، جوانان، نمایندگان جامعه مدنی و روزنامهنگاران در ۲۱ ولایت افغانستان و همچنان کشورهای دیگر تهیه شده، آمده است: «در طی سه سال گذشته هیچ گونه اقدام مشخصی در رسیدگی به فاجعه حقوقبشری در افغانستان صورت نگرفته و این مایه شرم برای جهان است.»
به گفتهی این سازمان بینالمللی، سمیرا حمیدی مسوول کارزار منطقهای عفو بینالملل برای جنوب آسیا میگوید: «جهان نه تنها طالبان را برای جنایات و نقض حقوقبشر پاسخگو نمیداند؛ بلکه نتوانسته است یک جهت راهبردی برای جلوگیری از آسیبهای بیشتر ارابه کند».
شماری از زنان در صحبت با عفو بینالملل در ۲۱ ولایت افغانستان گفتهاند که آنان پس از سه سال حاکمیت طالبان، احساس «بیگانهگی» بودن میکنند و افزودهاند که فرصتهای محدودی برای اشتغال و مشارکت اقتصادی یا فرهنگی در جامعه دارند.
این سازمان میگوید که طالبان با ادعای «پیروی از شریعت و فرهنگ افغانستان» اتهامهای آزار و اذیت جنسیتی را رد کردهاند و عملکرد شان را مطابق اصول اسلام میدانند.
عفو بینالملل در این گزارش افزود که طالبان بدون وجود محکمه عادلانه و راهحل قانونی، مجازات بدنی افراد در افغانستان بهشمول شلاق در محضر عام، اعدامها در محضر عام، بریدن دستها و پاها، سنگسار و سایر اشکال «بدرفتاری» را اجرا و قوانین بینالمللی را «نقض» میکنند.
در این گزارش آمده است: «افغانستان اکنون جامعه مدنی رو به کاهشی دارد که در آن مدافعان حقوقبشر، از جمله زنان معترض، سازمانهای مردمی، روزنامهنگاران و فعالان سیاسی به عنوان دشمنان طالبان تلقی میشوند».
بر اساس این گزارش، اعضای جنبشهای حقوقبشری افغانستان به این سازمان گفتهاند که آنان نه تنها از سوی طالبان بلکه از سوی جامعه جهانی نیز با محرومیت مواجه هستند. آنان گفتهاند در بحثهای مهم دعوت نمیشوند؛ چون «خیلی خطرناک» تلقی میشود.
در گزارش سازمان عفو بینالملل آمده است که الفاظ قوی نمیتواند سرکوب حقوق بشر از سوی طالبان را متوقف کند؛ اما اقدام قوی میتواند.
این سازمان بینالمللی از دولتها در سراسر جهان خواسته است که برای پایان دادن به سرکوب حقوقبشر در افغانستان گامهای موثری بردارند.
این در حالی است که ۱۵ اگست یا ۲۴ اسد ، سه سالگی سقوط افغانستان به دست گروه طالبان واکنشهای زیادی را برانگیخته است و شماری از چهرههای سیاسی، فعالان حقوقبشر و مدافعان حقوق زنان ۱۵ اگست را «روز سیاه در تاریخ افغانستان» خواندهاند.
طالبان ۱۵ اگست و سقوط نظام جمهوریت را «روز فتح» میخوانند و روز گذشته از آن تجلیل کردند.
اما؛ شهروندان کشور این روز را «روز سیاه در تاریخ کشور» میدانند و تاکید میکنند که این روز سر آغاز حذف مردم، به ویژه زنان از صحنه سیاست و جامعه در کشور بوده است.
کارشناسان سازمان ملل متحد نیز اقدامات طالبان علیه زنان را «جنایت علیه بشریت» دانسته و گفتهاند که از بررسی آن در دادگاه بینالمللی دادگستری حمایت میکنند.