شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه‌ای تاریخی، ایجاد هیأتی مستقل برای تحقیق در مورد نقض‌های جدی حقوق بشر در افغانستان را تصویب کرد این مکانیزم مسئول جمع‌آوری، حفظ و تحلیل شواهد جرایم بین‌المللی است و تمرکز ویژه آن بر نقض حقوق زنان و دختران خواهد بود.
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد امروز (دوشنبه، ۱۴ میزان) نشستی را در جینوا برگزار کرد و پیش‌نویس پیشنهادی اتحادیه اروپا به نمایندگی از دنمارک برای ایجاد هیأت مستقل تحقیق در افغانستان را تصویب کرد.
بر اساس این قطعنامه، هدف این مکانیزم جمع‌آوری اسناد و شواهد مربوط به جدی‌ترین موارد نقض حقوق بشر و جرایم بین‌المللی در افغانستان اعلام شده است.
قطعنامه تصویب‌شده بر اساس ماده ۲۵، ایجاد یک مکانیزم تحقیق مستقل و دائمی را مقرر می‌کند که بتواند شواهد نقض‌های بین‌المللی و جدی‌ترین موارد نقض حقوق بشر، از جمله علیه زنان و دختران را جمع‌آوری و حفظ کند و پرونده‌هایی برای تسهیل و تسریع روندهای کیفری عادلانه و مستقل در دادگاه‌های ملی، منطقه‌ای یا بین‌المللی آماده کند.
این تصمیم تاریخی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد واکنش‌های گسترده‌ای در سطح بین‌المللی و داخلی داشته است.
سازمان حقوق بشری موسوم به «رواداری» از ایجاد این مکانیزم استقبال کرده و آن را ماموریتی جامع و مهم خوانده که نتیجه سال‌ها دادخواهی فعالان و بازماندگان افغانستان و نهادهای ملی و بین‌المللی است.
فوزیه کوفی، عضو مجلس نمایندگان افغانستان و فعال حقوق بشر، تصویب قطعنامه را نتیجه تلاش‌های طولانی برای ایجاد یک مکانیزم تحقیق قوی‌تر در پاسخ به بحران شدید حقوق بشر در افغانستان دانسته و بر اهمیت بازسازی اعتماد مردم به حاکمیت قانون و سیستم بین‌المللی در حمایت از حقوق بشر تأکید کرده است.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر افغانستان، ایجاد مکانیزم تحقیق مستقل را یک گام تاریخی در مسیر عدالت برای مردم افغانستان توصیف کرده است.
آقای بنت گفته است که این هیأت صدای خاموش مردم افغانستان را به گوش شورای حقوق بشر رسانده و روندهای کیفری آینده را تسهیل خواهد کرد.
نهاد حقوق بشری فریدوم نو نیز تصویب قطعنامه را یک گام مهم در جهت حقیقت‌یابی، عدالت و پاسخ‌گویی عاملان نقض‌ها توصیف کرده و بر اهمیت مستندسازی بی‌طرفانه تأکید کرده است.
تصویب این قطعنامه، در حالی انجام می‌شود که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، محدودیت‌های گسترده علیه زنان و دختران، سرکوب رسانه‌ها و خاموشی صدای مخالفان این گروه، نگرانی‌های گسترده بین‌المللی را به همراه داشته است.
این مکانیزم تحقیق مستقل می‌تواند زمینه‌ساز پاسخ‌گویی و پیگیری عدلی عاملان نقض‌های جدی حقوق بشر در افغانستان شود.
